Koken voor dummies
Op eigen benen staan is ook voor je eigen kostje zorgen. Nope, niet elke dag bij de mama gaan eten, iets afhalen of uit eten gaan. Zélf iets klaarmaken, is meestal gezonder en goedkoper dan de afhaalchinees of het frietkot. Leer koken als een pro met deze kook- en keukentips.
Niet bang zijn
Niemand wordt geboren als chef-kok. Je leert het maar door het te doen. En is je culinaire probeersel écht niet te vreten? Dan ben je hoogstens een paar euro en wat tijd kwijt en kan je toch nog takeaway bestellen. Gewoon proberen dus! En euh, nodig die bende vrienden pas uit als je eerst al een beetje geoefend hebt.
Zoek simpele recepten in kookboek of online
Je vindt heel wat simpele recepten online of in kookboeken. Lees het recept eerst helemaal door en verzamel alle ingrediënten. Maak een boodschappenlijstje met wat je nog nodig hebt. Zie dat je voor je begint te koken alles in huis hebt. Zet vervolgens klaar wat je nodig hebt: potten en pannen, weeg hoeveelheden af en zet alles in de juiste volgorde klaar. En dan stap voor stap het recept volgen.
Online of in een basiskookboek vind je ook hoelang bijvoorbeeld aardappelen, groenten of pasta moeten koken. Ook op de verpakking vind je vaak al aanwijzingen. Als je alle stappen en hoeveelheden netjes volgt, ben je al halfweg. Of iets aanbrandt … dát heb je zelf in de hand.
Zélf iets klaarmaken, is meestal gezonder en goedkoper dan de afhaalchinees of het frietkot.
Onmisbare kookspullen
- potten en pannen in verschillende formaten, ook een wok en steelpan zijn handig
- aardappelmesjes en een dunschiller
- snijplank
- spatel
- pollepel
- klopper
- vorken en lepels
- maatbeker
- keukenweegschaal
- magnetronschaal
- schaal voor de oven (hittebestendig glas of keramiek)
- plastiek potjes voor de restjes
- pannenlappen (voor die hete oortjes ;-))
Snelcursus kooktermen
Een kookboek volgen, is niet gemakkelijk als je niet weet wat koken, bakken, braden, stoven of blancheren betekent. We overlopen even de basics.
Bakken doe je in een pan met boter of olie of in een oven. Zet het vuur hoog genoeg.
Braden doe je meestal in een oven. Het wordt vooral gebruikt voor vlees en gevogelte dat langer moet garen. Vlees wordt meestal eerst kort ‘aangebakken’ in een pan. Je bakt dan kort alle kanten bruin in een hete pan met boter of olie voor een krokant korstje, zonder het verder te laten garen. Dit wordt ook wel ‘dichtschroeien’ genoemd.
Blancheren wordt meestal gebruikt voor groenten of fruit. Je dompelt het voedsel dan korte tijd in kokend water en spoelt het daarna af met koud water om het kookproces te stoppen. Blancheren doe je altijd zonder deksel.
Een van de bekendste kooktechnieken is frituren, tja … Een paar minuutjes in hete olie of frietvet en klaar is kees.
Dikwijls lees je ‘fruit de ui’. Dat betekent simpelweg de ui in vet of olie bakken in een pan tot ze mooi goudgeel is. Dit wordt gedaan om de smaak beter te laten uitkomen. Je kan ook andere groenten fruiten.
Bij grillen gebruik je stralingshitte om het voedsel te bereiden. Grillen doe je meestal in de oven, maar je kan ook een grillpan, grillmachine of BBQ gebruiken.
Koken is je eten gaar laten worden in een vloeistof op kooktemperatuur. Die techniek wordt vooral gebruikt bij aardappelen, pasta, rijst … Meestal wordt er in water gekookt, maar je kan voor bepaalde gerechten ook bijvoorbeeld wijn, bouillon of melk gebruiken.
Stoven is niet hetzelfde als koken. Stoven doe je meestal in een pan waarbij je het eten eerst aanbakt in boter of olie. Daarna wordt er een bodempje vocht toegevoegd waardoor de ingrediënten verder garen. Dit kan water zijn, maar ook wijn, bouillon, fruitsap …
Bij wokken of roerbakken bak je je ingrediënten al roerend in een wokpan op een hoog vuur. Een wok heeft een holle bodem en hoge randen waardoor je eten er tijdens het omscheppen niet kan uitvliegen.
De voorraadkast
Handig als je een aantal basisingrediënten standaard in huis hebt: aardappelen, rijst, pasta, couscous, verschillende kruiden (peper, zout, kipkruiden, Provençaalse kruiden …), olijfolie, bakvet of -boter, bloem en suiker. Droge producten blijven lang goed. Ook melk en eitjes komen altijd van pas.
Eten uit blik of bokaal heeft onterecht een slecht imago. Sla dus gerust een voorraad in van groenten, tomaten in blik voor een snelle tomatensaus, vis … wel even checken op het blik of de bokaal of er geen extra zout, suiker of vet zijn toegevoegd voor je koopt, want da’s niet zo gezond. Kies dus voor de ‘onbewerkte’ variant.
Diepvriesgroenten zijn even gezond als hun verse tegenhanger. Voordeel: ze zijn langer houdbaar én ze zijn vaak al in stukken gesneden. Veel minder werk dus! En je kan je portie zelf bepalen.
Tussendoor proeven en prikken
Niet zeker of je pasta of groenten gaar zijn? Gewoon proeven of erin prikken! Zien of je vlees goed gebakken is? Snij het even door. Als beginner is dat geen drama. Wees voorzichtig met kruiden, je kan er altijd bij doen maar niet meer uit halen. Eerst proeven is altijd een goed idee! Oh ja, en gemiddelde gaartijden vind je ook online. Zo kan je uitrekenen hoeveel tijd je moet voorzien.
Hulplijn bellen
Bij tv-chefs lijkt het simpel. Tot je het zelf moet doen. Gelukkig weten hulplijn mama of andere koks uit familie- of vriendenkring altijd raad bij keukenklussen. Spreek af en doe het de eerste keer samen. Zij kunnen je alles uitleggen wat je nog niet wist en bijsturen als je vuur te hard of te zacht staat. En ondertussen klets je gezellig bij!
Handig: Solidaris voorziet je van een pak gezonde recepten. Wil je koken met de ingrediënten uit jouw koelkast? Zoek je iets vegetarisch? Filter en vind meteen wat je zoekt op Recepten | solidaris-vlaanderen.be.